Ameraklı Türk

Et ve süt ürünlerini bitki bazlı alternatifleriyle değiştirmek ve vegan bir yaşam tarzını tercih etmek, düşündüğünüz kadar sağlıklı bir değişim olmayabilir. Bilim insanları, hayvan bazlı gıdaların yerine ultra işlenmiş vegan ürünleri tercih etmenin kalp krizi ve felç geçirme riskinin yüzde 15 daha yüksek olmasıyla bağlantılı olduğunu buldu.

Birleşik Krallık Biobank araştırmasındaki yüz binlerce katılımcının beslenme analizine göre, yağ, tuz ve şekerle dolu aşırı işlenmiş gıdalar uzun süredir kalp krizi ve felç riskini artırdığı için tercih edilmiyor. Lancet Regional Health - Europe'da yayınlanan araştırma, bu tehlikelerin bitki bazlı UPF'lerde bile mevcut olduğunu ve yüksek tüketimin kalp ölümünde yüzde 15'lik bir artışla bağlantılı olduğunu öne sürüyor.

Imperial College London'dan uzmanların da yer aldığı araştırmada, diyetleri en az iki gün boyunca değerlendirilen, yaşları 40 ile 69 arasında değişen 118 binden fazla İngiliz'in verileri kullanıldı.

KALP DAMARLARI TIKANDI

Bilim insanları gıdaları meyve, sebze, tahıl, ekmek gibi bitki bazlı ürünlerin yanı sıra tatlılar ile balık, kümes hayvanları, kırmızı et, yumurta ve süt ürünleri gibi hayvan bazlı ürünler olarak ikiye ayırdı. Daha sonra iki grup, ultra işlenmiş (UPF) ve ultra işlenmiş olmayan olarak ikiye ayrıldı.
Bu veriler daha sonra kardiyovasküler hastalıklar hakkında bilgi elde etmek için hastane ve ölüm kayıtlarıyla ilişkilendirildi.

Çok fazla bitki bazlı ultra işlenmiş gıda tüketen kişilerde kalp damarlarının tıkanması gibi rahatsızlıklara yakalanma riski yüzde 7 daha fazlaydı ve daha az diyet yapan vejetaryenlerle karşılaştırıldığında ölüm riski de yüzde 15 daha yüksekti.

Taze meyve ve sebzeler gibi işlenmemiş vejetaryen gıdaların alımının yüzde 10 artırılması, kalp hastalığına yakalanma riskinin yüzde 8 azalmasıyla bağlantılıydı. Kalp hastalığından ölümler, en az UPF tüketen vejetaryenlerde beşte bir oranında, atardamarlarda yağ birikintilerinin birikmesinden kaynaklanan kardiyovasküler hastalıklarda ise yüzde 13 oranında azaldı.

Imperial College London Halk Sağlığı Okulu'ndan çalışmanın ortak yazarı Dr. Eszter Vamos, "Meyve ve sebzeler, tam tahıllar ve baklagiller gibi taze bitki bazlı gıdaların sağlık ve çevre açısından önemli faydalara sahip olduğu biliniyor."

"Ultra işlenmiş gıdalar genellikle sağlıklı gıdalar olarak pazarlanırken, bu büyük çaplı çalışma, bitki bazlı ultra işlenmiş gıdaların sağlık açısından koruyucu etkilere sahip olmadığını ve kötü sağlık sonuçlarıyla bağlantılı olduğunu öne sürüyor." dedi. Bilim insanları, bu gıdalarda bulunan gıda katkı maddeleri ve endüstriyel kirleticilerin oksidatif strese ve iltihaplanmaya neden olabileceğini öne sürüyor.