Ameraklı Türk

Karanlık madde, ışıkla doğrudan etkileşime girmediği için görünmez kalır; varlığını yalnızca çevresindeki madde üzerindeki kütleçekimsel etkileri sayesinde fark ederiz. Örneğin, galaksilerin dönme eğrilerini etkileyerek kendini belli eder. Buna rağmen, Dünya'da yürütülen bazı umut verici doğrudan tespit deneyleri karanlık maddenin varlığına dair ipuçları aramaya devam ediyor.

Karanlık madde aynı zamanda "kütleçekimsel merceklenme" adı verilen bir fenomenle de tespit edilebilir. Bu olguda, uzak bir galaksiden gelen ışık, başka bir galaksi veya karanlık madde yoğunluğu gibi büyük bir kütlenin çekim alanından geçerken bükülür ve Dünya’daki gözlemcilere odaklanır. Bu süreç, bir gözlük merceğinin ışığı bükerek odaklamasına benzetilebilir, ancak bu durumda bükülme, Einstein'ın Genel Görelilik teorisine uygun olarak uzay-zamanın dokusunu etkileyen karanlık madde tarafından gerçekleştirilir.

YENİ BİR BAKIŞ AÇISI: MERCEĞİN İÇİNE YOLCULUK

Kütleçekimsel merceklenme, arka planda yer alan uzak galaksilerden gelen ışığı odaklama yeteneği sayesinde, bilim insanlarının evrenin erken dönemlerine daha önce hiç olmadığı kadar derinlemesine bakabilmesini sağlıyor. Uzayda ne kadar derine bakarsak, zamanda da o kadar geriye gitmiş oluyoruz.

Hironao Miyatake liderliğindeki ekip, bu araştırmada, bu yöntemi kullanarak sadece arka plandaki galaksilere değil, karanlık maddeyi anlamak amacıyla merceğin kendisine odaklandı. Işık, bir kaynaktan çıkıp yayıldıkça mesafe arttıkça zayıflar, bu da evrenin çok erken dönemlerindeki galaksiler ve diğer cisimleri gözlemlemeyi ve aralarındaki karanlık maddeyi karakterize etmeyi oldukça zorlaştırır.

Miyatake ve ekibi, Kozmik Mikrodalga Arkaplanı'nı (CMB) kullanarak bu engeli aştı. CMB, Büyük Patlama'dan kısa süre sonra ortaya çıkan ve evrenin ilk ışığı olarak kabul edilen radyasyondur. Ekip, bu antik ışık kaynağını kullanarak erken evrenin karanlık madde yapısını daha iyi anlamak için önemli bir adım attı.